Flexi-jobs: wijzigingen vanaf 1 januari 2024

In het kader van de begroting 2024 besliste de federale regering om de wetgeving met betrekking tot flexi-jobs aan te passen. Het doel? Een uitgebreider wettelijk kader invoeren en het gebruik van flexi-jobs naar andere sectoren uitbreiden.

Via het systeem van flexi-jobs kunnen bepaalde werknemers en gepensioneerden tegen gunstige voorwaarden bijklussen en op die manier een centje bijverdienen. Als werkgever kunt u op piekmomenten extra personeel op een flexibele en voordelige manier inzetten.

Om een flexi-werknemer tewerk te stellen, moet uw onderneming aan een aantal voorwaarden voldoen.

Op 1 december 2015 werd het systeem van flexi-jobs – met een fiscale en sociale gunstregeling - ingevoerd voor werknemers tewerkgesteld in de horecasector. 
Sindsdien werd de mogelijkheid van de flexi-job steeds verder uitgebreid naar verschillende andere activiteitsdomeinen. Momenteel zijn flexi-jobs mogelijk in de volgende sectoren:

• PC 112: Paritair Comité voor het garagebedrijf;
• PC 118: Paritair Comité voor de voedingsnijverheid behorend tot een van de volgende paritaire subsectoren:
  • PC 118.03: industriële- en ambachtelijke bakkerijen, ambachtelijke banketbakkerijen, ambachtelijke roomijsfabrikanten en de consumptiesalons bij een ambachtelijke banketbakkerij;
  • PC 118.07: brouwerijen en mouterijen;
  • PC 118.08: drankennijverheid;
  • PC 118.09: groentenijverheid;
  • PC 118.10: vruchtennijverheid;
  • PC 118.11: vleesnijverheid;
  • PC 118.12: zuivelproducten;
  • PC 118.14: chocoladefabrieken - suikerbakkerijen;
  • PC 118.21: aardappelverwerkende nijverheid;
  • PC 118.22: aardappelschilbedrijven;
  • NACE 47.242: met als hoofdactiviteit de detailhandel in artisanale chocoladeproducten in gespecialiseerde winkels;
• PC 119: Paritair Comité voor de handel in voedingswaren;
• PC 132: Paritair Comité voor de ondernemingen van technische land- en tuinbouwwerken;
• PC 140.01: Paritair Subcomité voor de autobussen en de autocars;
• PC 140.05: Paritair Subcomité voor de verhuizing;
• PC 144: Paritair Comité voor de landbouw;
• PC 145: Paritair Comité voor het tuinbouwbedrijf;
• PC 200 + NACE 85.531: Aanvullend Comité voor bedienden met als hoofdactiviteit autorijscholen;
• PC 201: Paritair Comité voor de zelfstandige kleinhandel;
• PC 202: Paritair Comité voor de bedienden uit de kleinhandel in voedingswaren;
• PC 202.01: Paritair subcomité voor de middelgrote levensmiddelenbedrijven;
• PC 223: het nationale Paritair Comité voor de sport;
• PC 302: Paritair Comité voor de horeca;
• PC 303.03: het Paritair Subcomité voor de exploitatie van bioscoopzalen;
• PC 304: Paritair Comité voor het vermakelijkheidsbedrijf;
• PC 311: Paritair Comité voor de grote kleinhandelszaken;
• PC 312: Paritair Comité voor de warenhuizen;
• PC 314: Paritair Comité voor het kappersbedrijf en de schoonheidszorgen;
• PC 320: Paritair Comité voor de begrafenisondernemingen;
• PC 322: Paritair Comité voor de uitzendarbeid, als de gebruiker ressorteert onder een van de hierboven opgesomde PC’s;
• PC 323: Paritair Comité voor het beheer van gebouwen, vastgoedmakelaars en dienstboden;
• PC 330: Paritair Comité voor gezondheidsinrichtingen- en diensten en de vergelijkbare sector openbare zorg;
• Onder openbare zorgsector wordt verstaan: de openbare instellingen en diensten met als NACE-code 86101, 86102, 86103, 86104, 86109, 86210, 86220, 86230, 86901, 86903, 86905, 86906, 86907,86909, 87101, 87109, 87203, 87205, 87301, 87302 en 88102.
• bedrijven wiens hoofdactiviteit in de evenementensector bestaat uit een van de volgende activiteiten:
  • NACE 90.011: beoefening van uitvoerende kunsten, waaronder wordt verstaan de beoefening van uitvoerende kunsten door zelfstandig werkende artiesten;
  • NACE 90.012: beoefening van uitvoerende kunsten door artistieke ensembles;
  • NACE 90.022: ontwerp en bouw van podia;
  • NACE 90.023: gespecialiseerde beeld-, verlichtings- en geluidstechnieken;
  • NACE 90.029: ondersteunende activiteiten voor de uitvoerende kunsten;
  • NACE 90.031: beoefening van scheppende kunsten;
  • NACE 90.032: ondersteunende activiteiten voor scheppende kunsten;
  • NACE 90.041: exploitatie van schouwburgen, theaters, concertzalen, music-halls, cabarets en andere accommodaties voor podiumkunst;
  • NACE 90.041: exploitatie van geluidsopnamestudio's voor rekening van derden;
  • NACE 90.042: beheer en exploitatie van culturele centra en multifunctionele zalen ten behoeve van culturele evenementen;
  • NACE 82.300: organisatie van congressen en beurzen;
  • NACE 93.199: organisatie van sportevenementen;
  • NACE 77.292: verhuur en lease van televisietoestellen en andere audio- en videoapparatuur;
  • NACE 77.293: verhuur en lease van vaat- en glaswerk, keuken- en tafelgerei, elektrische huishoudapparaten en andere huishoudelijke benodigdheden;
  • NACE 77.392: verhuur en lease van tenten;
  • NACE 77.399: verhuur en lease van andere machines en werktuigen en andere materiële goederen.

Voor de sectoren die in de wet in aanmerking komen voor een uitbreiding van het systeem, kunnen de sociale partners er ook later voor opteren om de flexi-jobs volledig of gedeeltelijk niet meer toe te staan (opt-out) en ook weer volledig of gedeeltelijk toe te laten (opt-in).

De werknemers kunnen dus als flexi-werknemers worden tewerkgesteld in deze nieuwe sectoren, behalve als de sociale partners dit uitsluiten.

In alle andere sectoren die (vandaag of na de uitbreiding van het systeem) niet onder het toepassingsgebied van de wet vallen, kunnen de sociale partners overeenkomen om de flexi-jobs alsnog volledig of gedeeltelijk toe te staan (opt-in) en deze vervolgens opnieuw volledig of gedeeltelijk niet meer toe te staan (opt-out).

In beide gevallen (opt-in en opt-out) wordt de toestemming of de uitsluiting verleend bij Koninklijk Besluit na een unanieme vraag van het paritair comité. In sectoren waar het systeem van de flexi-jobs al van toepassing was op 31 december 2023, is geen uitsluiting toegestaan.

Voorwaarden in het kwartaal zelf (T) 

Een werknemer die een flexi-job wil uitvoeren, mag:

•  niet meer in hetzelfde kwartaal als flexi-jobber werken bij dezelfde werkgever of een verbonden onderneming van dezelfde werkgever waar die met een andere arbeidsovereenkomst wordt tewerkgesteld 
  • Verbonden onderneming (volgens artikel 1.20 van het Wetboek van Vennootschappen en Verenigingen): 
    • de vennootschappen waarover de werkgever een controlebevoegdheid uitoefent; 
    • de vennootschappen die een controlebevoegdheid uitoefenen over de werkgever; 
    • de vennootschappen waarmee de werkgever een consortium vormt; 
    • de andere vennootschappen die, bij weten van haar bestuursorgaan, onder de controle staan van de vennootschappen bedoeld in de vorige punten. 

Als u als werkgever in de loop van het kwartaal een vaste arbeidsovereenkomst zou aanbieden aan een flexi-jobwerknemer, dan kunt deze flexi-job naar reguliere tewerkstelling omschakelen.

• zich niet in een opzegperiode bij die werkgever bevinden, of een periode gedekt door een verbrekingsvergoeding betaald door de werkgever waar hij de flexi-job uitoefent;
• niet als flexi-jobwerknemer tewerkgesteld zijn via een uitzendkantoor bij een gebruiker waarbij hij al tewerkgesteld is met een gewone arbeidsovereenkomst. 

De beoordeling of aan de voorwaarden in T voldaan is, valt volledig onder uw verantwoordelijkheid als werkgever. 

Voorwaarden voor niet-gepensioneerden in kwartaal T-3 

Een werknemer die een flexi-job wil uitoefenen, moet in kwartaal T-3 bij één of meerdere andere werkgevers een volume aan arbeidsprestaties geleverd hebben dat tenminste 80% (4/5) bedraagt van een voltijdse tewerkstelling. De prestaties tellen mee ongeacht de sector waarin ze verricht werden, op voorwaarde dat de tewerkstelling plaatsvindt bij een andere werkgever. 

Vermindering van de arbeidstijd in T-4 of T-3 

Als de werknemer in het referentiekwartaal T-3 een tewerkstelling had van 80%, maar in het voorgaande kwartaal T-4 nog voltijds werkte, dan mag hij geen flexi-job uitoefenen in het huidige kwartaal T. Ook in het daaropvolgende kwartaal T+1 zal dit niet mogelijk zijn. Ook wordt er een vergelijking gemaakt met T-5 om een daling in het arbeidsvolume met T-4 te controleren.

Voorwaarden voor gepensioneerden op het einde van kwartaal T-2 

Als gepensioneerde wordt beschouwd: een persoon die een wettelijk, bestuursrechtelijk of statutair ouderdoms-, rust-, anciënniteits- of overlevingspensioen, of een ander als zodanig geldend voordeel geniet. Er zal worden nagegaan of de werknemer een van deze pensioenen geniet op het einde van kwartaal T-2.

Voor een gepensioneerde die al de leeftijd van 65 jaar bereikt heeft, geldt deze voorwaarde niet. Hij kan dus onmiddellijk een flexi-job uitoefenen. 

Een gepensioneerde die op het ogenblik van pensionering de leeftijd van 65 jaar nog niet bereikt heeft, kan slechts meteen na pensionering een flexi-job uitoefenen als hij: 

• ofwel voldoet aan de algemene voorwaarde voor niet-gepensioneerden (zie eerder: minstens 80% tewerkstelling bij een andere werkgever in kwartaal T-3); 
• ofwel vermeld staat in het pensioenkadaster op het einde van kwartaal T-2. 

Het loon dat een gepensioneerde met een flexi-job verdient, wordt als beroepsinkomen beschouwd. Hiermee moet u dus rekening houden als de gepensioneerde in het kader van toegelaten arbeid slechts beperkt mag bijverdienen. 

Controle op de voorwaarden T-2 en T-3 

Op het ogenblik dat u de Dimona-aangifte indient, zullen deze voorwaarden gecontroleerd worden. Via de Dimona-aangifte zult u de volgende melding krijgen: 

• OK (aanvaard zonder verdere waarschuwing); of
• NOT OK (met waarschuwing 'onvoldoende prestaties' of 'laattijdige Dimona'). 

Om aan de voorwaarden in kwartaal T-3 te voldoen, tellen ook prestaties geleverd onder buitenlandse sociale zekerheid mee. De RSZ zal die prestaties uiteraard niet kunnen vaststellen op het moment van de Dimona-aangifte. In dat geval zal u zelf de nodige bewijzen aan de RSZ moeten bezorgen.

Voorafgaand aan de uitvoering van de eerste flexi-jobarbeidsovereenkomst sluit u als werkgever een raamovereenkomst met uw werknemer. Deze overeenkomst bewijst dat u allebei beroep doet op flexi-jobarbeid.
Deze raamovereenkomst bevat een aantal verplichte vermeldingen:

• de identiteit van de partijen;
• de wijze waarop en de voorafgaandelijke termijn waarbinnen de flexi-jobprestaties door de werkgever aan de werknemer moet worden voorgesteld;
• een beknopte beschrijving van de uit te oefenen functie(s);
• het basisloon;
• de verplichting dat de flexi-jobwerknemer voldoet aan de minimale tewerkstelling van 4/5 van de voltijdse referentiepersoon.

Sloot u geen raamovereenkomst af of bevat dit document niet de verplichte vermeldingen? Dan is er geen sprake van een flexi-jobarbeidsovereenkomst! Het Sociaal Strafwetboek voorziet een boete voor de niet-naleving van bepaalde bepalingen met betrekking tot raamovereenkomsten voor flexi-jobs.

Naast de raamovereenkomst moet u een flexi-jobarbeidsovereenkomst afsluiten met de flexi-jobwerknemer telkens wanneer hij tewerkgesteld wordt in het kader van een flexi-job. 

Deze overeenkomst kan mondeling (per dag – dagaangifte Dimona) of schriftelijk zijn (vol- of deeltijds, voor een bepaalde tijd of voor een duidelijk omschreven werk).

Sinds 1 januari 2024 heeft een flexi-jobwerknemer recht op een flexi-loon dat minimaal gelijk is aan het baremaloon voor de uitgeoefende functie (behalve in PC 302.00 (horecasector)). 

Dit flexi-loon mag (met inbegrip van vergoedingen, premies en voordelen) maximaal 150% van het baremaloon bedragen voor de uitgeoefende functie. 

Daarnaast geldt een jaarlijks fiscaal plafond van 12.000 EUR op inkomsten uit flexi-jobs. Gepensioneerden (+65 jaar) kunnen onbeperkt bijverdienen. Wordt dit plafond overschreden? Dan worden de inkomsten fiscaal als loon behandeld.

Aangezien er geen bijdragen in hoofde van de werknemer in mindering gebracht worden op dit flexi-loon, zal het nettoloon gelijk zijn aan het brutoloon. 

Bij de tewerkstelling in het kader van een flexi-job moeten ook sectorale en conventionele toeslagen en/of premies betaald worden (bijvoorbeeld een toeslag voor nachtwerk, zondagsarbeid,…). Het flexi-vakantiegeld (7,67%) is verschuldigd op het geheel van flexiloon (inclusief toeslagen, premies,…). 

Op het flexi-loon moet u geen gewone sociale zekerheidsbijdragen betalen, maar wel een bijzondere patronale bijdrage van 28%. Deze bijdrage geldt wel voor het volledige loon (inclusief vakantiegeld, premies,…) dat een flexi-jobwerknemer ontvangt.
 
Alle bezoldigingen toegekend in het kader van een flexi-jobarbeidsovereenkomst zijn vrijgesteld van inkomstenbelastingen. Er moet bijgevolg geen bedrijfsvoorheffing worden ingehouden op het flexi-loon.

Een flexi-jobwerknemer valt onder dezelfde regels als een andere werknemer in uw sector. U zal dus de sectorbepalingen met betrekking tot de arbeidsduur nauwgezet moeten naleven. 

Bekijk deze zeker de volgende aspecten:

• minimum aantal uren per dag; 
• maximum aantal uren per dag;
• het moment vanaf wanneer er sprake is van overuren.

Meer weten?

Als klant van Baker Tilly kunt u contact opnemen met Lieven Nissens, Payroll & HR Consultancy Director, of uw dossierverantwoordelijke.
Nog geen klant? Contacteer ons voor een vrijblijvend gesprek.