Eindejaarstips 2023: personenbelasting

Het einde van 2023 is in zicht. Volgend jaar (aanslagjaar 2024) ontvangt u uw belastingbrief voor uw inkomsten van 2023. Wat kan u nu nog doen om uw personenbelasting te optimaliseren? We geven u enkele tips.

Via pensioensparen kan u bovenop uw wettelijk pensioen een aanvullend pensioen opbouwen. Hierbij geniet u, onder bepaalde voorwaarden, een belastingvermindering in uw aangifte in de personenbelasting. U hebt twee opties:

• Ofwel stort u een bedrag van maximaal 990,00 EUR. Hierdoor hebt u recht op een belastingvermindering van 30% van de betaalde premie (maximaal 297,00 EUR).
• Ofwel stort u een hoger bedrag, tot maximum 1.270,00 EUR. In dat geval geniet u een belastingvermindering van 25% op de totaal gestorte premie (maximaal 317,50 EUR).

Merk op dat deze bedragen steeds maximumbedragen zijn. U kan dus gerust lagere bedragen sparen. Stort u meer? Dan hebt u geen recht op een belastingvermindering voor de som boven de hierboven vermelde grenzen. 

Betalingen voor dienstencheques geven u recht op een belastingvermindering. Let wel: dit is een gewestelijke materie, waardoor het belastingvoordeel per gewest wordt bepaald. 

• In Vlaanderen bedraagt de belastingvermindering 20% op een maximumbedrag aan cheques van 1.720,00 EUR per belastingplichtige. Dit geeft u een belastingvoordeel van maximaal 344,00 EUR. 
• Een belastingvermindering verlaagt in principe de belasting die u verschuldigd bent. In Vlaanderen kan de belastingvermindering omgezet worden in een belastingkrediet voor belastingplichtigen met een lager inkomen. 
• In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest hebt u recht op een belastingvermindering van 15% op een maximum van 1.720,00 EUR per belastingplichtige. In dit geval bedraagt het belastingvoordeel maximaal 258,00 EUR. 

Hou er rekening mee dat gehuwden of wettelijk samenwonende partners allebei kunnen genieten van dit fiscale voordeel. Daarom raden wij ten sterkste aan om de dienstencheques op beide namen aan te kopen wanneer op jaarbasis de grens van 1.720,00 EUR wordt overschreden.

Het federale langetermijnsparen voor levensverzekeringsproducten (tak 21 of tak 23) geeft u recht op een belastingvermindering van 30% op een maximaal bedrag van 2.350,00 EUR per belastingplichtige. Dit levert u een belastingvoordeel op van maximaal 705,00 EUR.

Deze belastingvermindering zit wel in dezelfde fiscale korf als de federale belastingverminderingen van hypothecaire leningen. Dit betekent dat u het belastingvoordeel voor levensverzekeringen in bepaalde gevallen niet (volledig) zal kunnen benutten omwille van een samenloop met (een) hypothecaire lening(en).

Vanaf 1 januari 2024 wordt de federale belastingvermindering van hypothecaire leningen, het zogenaamde langetermijnsparen, afgeschaft. Het gaat concreet om leningen voor woningen die niet de eigen woning zijn. Sloot u de lening nog voor die datum af (datum van hypothecaire akte)? Dan kunt u het fiscale voordeel blijven genieten tot op de dag waarop de lening is terugbetaald. Belangrijk om weten is dat de afschaffing enkel de kapitaalaflossingen van de lening betreft. De interesten van de lening blijven dus wel nog een fiscaal voordeel opleveren door het verlagen van de onroerende inkomsten, maar . geen belastingvermindering op de overige inkomsten.

Deed u in 2023 een gift van minstens 40,00 EUR aan een erkende instelling? Dan hebt u recht op een belastingvermindering van 45%.

In principe moet u giften in geld doen. In specifieke gevallen geven giften in natura of in de vorm van kunstwerken ook recht op een belastingvermindering. Het absolute maximumbedrag van giften die recht geven op een belastingvermindering, is 392.200,00 EUR of 10% van het totale netto-inkomen.

Als zelfstandige kunt u een extra wettelijk pensioen in de tweede pensioenpijler opbouwen via het vrij aanvullend pensioen voor zelfstandigen (VAPZ). Deze VAPZ-bijdragen kunt u als socialezekerheidsbijdragen aftrekken van uw beroepsinkomen. Met andere woorden: deze kosten zijn volledig aftrekbaar.

• Als zelfstandige kunt u een gewone VAPZ aangaan, met een maximale premie van 8,17% van het netto belastbaar inkomen en met een absoluut maximum van 3.859,40 EUR. 
• U kan ook een sociale pensioenovereenkomst aangaan, met een maximale premie van 9,40% van het netto belastbaar inkomen en met een absoluut maximum van 4.440,43 EUR. 
• Daarnaast kunt u als zelfstandige ook een extra pensioen opbouwen in de tweede pensioenpijler via de pensioenovereenkomst voor zelfstandigen (POZ). Deze pensioenopbouw is gericht op zelfstandigen zonder vennootschap (eenmanszaken). Met het POZ bouwt u een aanvullend pensioen op, waarbij u een belastingvermindering van 30% geniet op de gestorte premies (weliswaar binnen de 80%-grens).

Investeert u in nieuwe aandelen van startende ondernemingen (start-ups)? Dan kunt u een belastingvermindering genieten van 30% (in het geval van een kleine vennootschap) of 45% (in het geval van een microvennootschap) van het geïnvesteerde bedrag.

Investeert u in groeibedrijven (scale-ups)? Dan hebt u recht op een belastingvermindering van 25% van het geïnvesteerde bedrag. 
Het maximumbedrag van de investering per belastbaar tijdperk en per belastingplichtige bedraagt 100.000,00 EUR. Dit is de globale limiet voor de tax shelter start-up en scale-up samen.

Wanneer u inschrijft op aandelen van erkende ontwikkelingsfondsen, dan geniet u een belastingvermindering van 5% van de tijdens het belastbaar tijdperk werkelijk gedane uitgaven. Hierbij geldt een minimuminvestering van 390,00 EUR. Ontwikkelingsfondsen zijn financiële middelen die organisaties in de vorm van kredieten ter beschikking stellen van microfinancieringsinstellingen in ontwikkelingslanden. 

De belastingvermindering bedraagt maximaal 330,00 EUR. U kan bijgevolg voor maximum 6.600,00 EUR investeren.

Betaalde premies voor specifieke rechtsbijstandsverzekeringen geven u recht op een belastingvermindering van 40% van het aangegeven bedrag. U kan maximaal 310,00 EUR aangeven voor betaalde premies. Dit levert u een belastingvermindering op van maximaal 124,00 EUR.

Opgelet! Het gaat hier enkel om rechtsbijstandverzekeringen die voldoen aan de voorwaarden op vlak van gedekte geschillen en kosten, maximumwaarborg, franchise, wachttijden,... Uw verzekeringsmaatschappij kan u hier zeker verder in adviseren.

Als inwoner van het Vlaamse Gewest kunt u via het vriendenaandeel (ook gekend als winwinkapitaal) tot 75.000,00 EUR investeren in een Vlaamse kmo (van vrienden of familie). Hierbij gaat het om een inbreng in geld ter verkrijging van nieuwe aandelen van de vennootschap. U krijgt hiervoor een jaarlijks belastingkrediet van 2,50% op het gestorte bedrag, voor een periode van maximaal 5 jaar.  

U kan het vriendenaandeel combineren met de Vlaamse winwinlening (zie infra), tot een globaal maximumbedrag van 75.000,00 EUR. 

Als inwoner van het Vlaamse Gewest kan u met de winwinlening geld lenen aan een in Vlaanderen gevestigde kmo, tot een bedrag van 75.000,00 EUR (maximumbedrag voor winwinlening en winwinkapitaal samen).

Hiervoor krijgt u als kredietgever een jaarlijks belastingkrediet van 2,50% op het openstaande kapitaal van de winwinlening (op 31 december). Daarnaast hebt u eventueel ook recht op een eenmalig belastingkrediet van 30% (of 40% voor contracten tussen 15 maart 2020 en 31 december 2021) wanneer een (gedeelte van) de winwinlening niet wordt terugbetaald. 

Als inwoner van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest kunt u een proxilening toekennen aan een kmo met een vestigingseenheid in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Dit geeft u recht op een jaarlijks belastingkrediet van 4% voor de eerste drie jaren en 2,5% voor de resterende looptijd van de lening. De looptijd van de lening bedraagt 5 of 8 jaar. Het belastingkrediet wordt berekend op het gemiddelde jaarsaldo van de uitstaande leningen.
De voorwaarden in het kader van bedragen zijn investeringen van maximaal:

• 50.000,00 EUR per proxilening per jaar
• 200.000,00 EUR in totaal voor alle proxileningen samen

U hebt eventueel ook recht op een eenmalig belastingkrediet van 30% op het definitief verloren gegane bedrag van de lening wanneer de kredietnemer de lening niet terugbetaalt.

Zelfstandigen kunnen een belastingvermeerdering aangerekend krijgen die kan oplopen tot 4,50% wanneer ze onvoldoende of geen voorafbetalingen uitvoeren. Verwacht u voor inkomstenjaar 2023 belastingen te moeten betalen over uw winsten/baten? Dan raden we u aan voldoende voorafbetalingen te voorzien.

Voorafbetalingen voor inkomstenjaar 2023 (aanslagjaar 2024) zijn slechts mogelijk tot 20 december 2023. Hierbij is het belangrijk om de belastbare winst van inkomstenjaar 2023 zo accuraat mogelijk in te schatten. Op die manier vermijdt u een belastingvermeerdering van 4,50% (of beperkt u de impact ervan).

TIP: Stel de geplande installatie van een thuislaadstation voor uw elektrische wagen niet uit, maar doe deze nog dit jaar. De reden? Vanaf 1 januari 2024 daalt het percentage van de belastingvermindering van 30% naar 15%.

U geniet deze belastingvermindering in het jaar van de betaling van de uitgave. Het bedrag waarvoor de belastingvermindering wordt verleend, kan niet méér bedragen dan 1.750,00 EUR per unidirectioneel laadstation of 8.000,00 EUR per bidirectioneel laadstation, en dit per belastingplichtige. De factuur en het attest van de keuring van het laadstation moet u verplicht toevoegen aan de aangifte in de personenbelasting.

De aankoop van een laadstation via uw eenmanszaak leidt tot een kostenaftrek van 100%. Is dit laadstation publiekelijk toegankelijk? Dan geniet u tot 31 augustus 2024 een aftrekbaarheid van 150%.

Kent u de voorwaarden voor gewone investeringsaftrek voor eenmanszaken?
Het moet gaan om een investering in nieuwe immateriële of materiële vaste activa die:

• gebruikt worden voor het uitoefenen van de beroepswerkzaamheid in België, en
• waarvan het gebruik niet is afgestaan aan derden die niet zouden kunnen genieten van de investeringsaftrek.

In de onderstaande tabel vindt u de investeringen en de bijhorende percentages die van toepassing zijn op investeringen die worden gedaan vanaf 1 januari 2023 (andere percentages voor investering voor die datum):

Uw personenbelasting optimaliseren voor aanslagjaar 2024? 

Als klant van Baker Tilly kunt u contact opnemen met Audrey De Bevere, Individual Tax Partner, het Tax Consulting team of uw dossierverantwoordelijke.
Nog geen klant? Contacteer ons voor een vrijblijvend gesprek.