Internationaal ondernemen een juridisch moeras? Niet als je veilige paden volgt!

Vakartikels

Ondernemen in het buitenland betekent ook rekening houden met buitenlandse regelgeving. Een goed ontwikkelde strategie heeft veel meer kans op slagen dan een opportunistisch en geïmproviseerd project.

België is klein en de wereld is groot

België is een klein land. Een onderneming die wil groeien, kijkt al snel naar het buitenland. Het internationale avontuur begint vaak op initiatief van buitenlandse afnemers, met rechtstreekse export van eigen producten naar omringende landen. Als dit succesvol verloopt, denkt een onderneming al snel om in het land zelf een eigen verkoopkantoor op te zetten of om tussenpersonen bij de verkoop in het buitenland in te schakelen. Of de onderneming denkt nog grootser: een overname, een strategische samenwerking, een filiaal oprichten,…

Een distributeur of een handelsagent die de producten op buitenlandse markten promoot en de verkoop stimuleert, kan een grote hefboom zijn voor groei. Daarnaast garandeert de oprichting van een eigen filiaal, verkoopkantoor of dochteronderneming of de realisatie van een overname eigen controle over de gang van zaken.

Wat kiest u het best?

Die “ene” keuze die succes garandeert, bestaat niet. De concrete economische omstandigheden zijn bepalend, of zouden het toch moeten zijn. Succesvol starten in het buitenland vergt een grondige denkoefening én de keuze van de juiste paden. 

Juridische en fiscale aspecten

Eenmaal u de keuze gemaakt heeft, moet uw onderneming zorgen dat de fiscale en juridische aspecten van deze keuze onder controle blijven. Een onderneming die achteloos omgaat met de lokale buitenlandse fiscaliteit en regelgeving kan op een bepaald ogenblik het gevoel krijgen in een moeras weg te zinken. De inspanningen om buitenlandse markten te veroveren lijken dan te verdwijnen in een kluwen van verliezen, fiscale aanslagen, producten die door buitenlandse overheden in beslag genomen zijn, enzovoort.

Bijstand en advies zijn broodnodig

Een ondernemer met gezond verstand kan dit moeras vermijden door zich te laten bijstaan door ervaringsdeskundigen en adviseurs. 

Internationaal succes gaat niet altijd over platgetreden paden.

Vanuit de overheid worden talrijke initiatieven genomen om onze ondernemingen gratis of tegen een redelijk tarief te ondersteunen in hun groei en bij te staan rond investeringen in het buitenland. Denk maar aan Flanders Investment & Trade, het Brussels Agentschap voor de Ondersteuning van het Bedrijfsleven, Awex-Export in Wallonië of het (Federaal) Agentschap voor Buitenlandse Handel die elk eigen maatregelen uitgewerkt hebben.

De adviseurs die de ondernemer op zijn thuismarkt bijstaan, kunnen dit misschien ook in het buitenland. Belangrijk is dat zij over een internationaal netwerk beschikken met goede persoonlijke contacten in de landen waar de ondernemer zaken wil doen. Goede buitenlandse contacten zijn thuis in de lokale bedrijfsomgeving, kennen de juridische en fiscale regelgeving goed en kunnen helpen om lokale valkuilen te ontwijken. En loopt er toch iets mis, dan kunnen zij meteen helpen om de schade te beperken en om de problemen mee op te lossen.

Enkele voorbeelden:

Actief worden samen met een buitenlandse partner 

Een bedrijf dat actief wil worden via een nieuwe vennootschap in het buitenland, moet  rekening houden met buitenlandse regelgeving. Naast de financiële planning moet u ook de nodige aandacht besteden aan de statuten van de nieuw op te richten vennootschap en aan de aandeelhoudersovereenkomst, waarin de afspraken tussen de partners worden vastgelegd. U moet hierbij rekening houden met het buitenlandse vennootschapsrecht. De facturatie tussen groepsvennootschappen voor de  levering van producten of diensten zal in lijn moeten liggen met de fiscale regelgeving in beide landen. De producten of diensten die aan klanten in het buitenland worden geleverd, moeten dan weer voldoen aan de lokale regelgeving. 

Veel regels in de Europese Unie op het vlak van producten en diensten zijn gebaseerd op dezelfde Europese richtlijn of verordening. Toch heeft elk land eigen accenten gelegd. En, zoals zo vaak, zitten de juridische en fiscale addertjes meestal in de details verscholen.

Actief worden via een tussenpersoon in het buitenland

Vanuit juridisch standpunt zijn er verschillende soorten tussenpersonen mogelijk. We beperken ons hier tot de verschillen tussen een distributeur en een handelsagent.

Een distributeur koopt zelf goederen in en verkoopt deze door aan zijn klanten. Hij is zelf aansprakelijk tegenover zijn klanten, loopt zelf het voorraad- en insolventierisico, maar tegelijk is het klantenbestand zijn eigendom en bepaalt hij in principe zelf de marges waaraan hij wil verkopen. 

Een handelsagent daarentegen neemt bestellingen op, maar de goederen worden geleverd door de “principaal”, de onderneming waarvoor de handelsagent de klanten bezoekt. De handelsagent krijgt een afgesproken vergoeding voor zijn werk. De onderneming heeft een rechtstreekse band met de klant en is rechtstreeks aansprakelijk als er iets misloopt.

Gezond verstand, gedreven voorbereiding en goed advies zijn de fundamenten van een succesvolle buitenlandse expansie.

Deze twee voorbeelden illustreren hoe verschillend de gevolgen op juridisch vlak kunnen zijn. En ook al is de handelsagentuur binnen de EU georganiseerd op basis van Europese regelgeving, toch verschillen de lokale wetgevingen grondig op het vlak van onder meer de beëindigingsbepalingen.

Samengevat

Internationaal ondernemen is niet zonder risico. Risico’s nemen is eigen aan het ondernemerschap. Maar aandacht schenken aan de risico’s vooraleer de buitenland-piste te implementeren, helpt om minder te moeten bijsturen tijdens het proces, om valkuilen te vermijden en om niet door het spreekwoordelijke addertje gebeten te worden.

Meer weten?

Als klant van Baker Tilly kunt u contact opnemen met Anne Roucourt, Legal Partner, of uw dossierverantwoordelijke.
Nog geen klant? Contacteer ons voor een vrijblijvend gesprek.