Fiscale optimalisatie voor vrije beroepers

Als vrije beroeper bent u uiteraard druk bezig met de uitoefening van uw beroep. Met fiscaliteit bent u wellicht iets minder bezig. Toch is ook dat aspect van uw onderneming niet onbelangrijk, rekening houdend met de hoge Belgische belastingdruk. Bij deze wat inspiratie om uw situatie fiscaal te optimaliseren.

De toekenning van een bedrijfsleidersbezoldiging is misschien wel de meest voor de hand liggende manier om middelen uit de vennootschap naar het privépatrimonium over te brengen. Jammer genoeg is dit ook wel de meest belaste manier, aangezien deze bezoldiging onderworpen is aan socialezekerheidsbijdragen én progressief belast wordt in de personenbelasting (tarieven van 25% tot 50%, te verhogen met gemeentebelasting).

Toch kan het lonen om minstens een bezoldiging van € 45.000 uit te keren. Dit is namelijk een voorwaarde om de eerste € 100.000 vennootschapswinst te laten belasten aan het verlaagde tarief van 20%. Boven € 45.000 is het fiscaal vaak voordeliger om via andere kanalen geld uit uw vennootschap te halen (zie onder).

Als bedrijfsleider klinkt dit u misschien eigenaardig in de oren, maar in feite wordt u tewerkgesteld door de vennootschap. Als u in de uitvoering van uw beroep persoonlijk bepaalde uitgaven verricht in naam en voor rekening van uw werkgever (uw eigen vennootschap), kan deze die uitgaven vrij van belastingen of sociale bijdragen terugbetalen. Denk hierbij aan kosten van parking of taxi, het aankopen van relatiegeschenken, kosten verbonden aan het ontvangen van klanten, kosten van uw thuiskantoor, enzovoort. 

Kosten eigen aan de werkgever worden in beginsel terugbetaald aan de hand van onkostennota’s. In de praktijk is het echter zeer gangbaar om de vennootschap maandelijks een forfaitair bedrag te laten toekennen, waarvan de hoogte bepaald werd op basis van ernstige normen.

Dit is in feite geen techniek om geld uit uw vennootschap te halen. De terugbetaling/vergoeding wordt geacht werkelijke kosten te dekken die u gemaakt heeft.

Omgekeerd kan de vennootschap ook enkele privé-uitgaven van de bedrijfsleider ten laste nemen. Denk bijvoorbeeld aan een bedrijfswagen, gsm, laptop, tablet, internetabonnement,… die u privé mag gebruiken.

In vakjargon spreken we over de toekenning van een ‘voordeel van alle aard’. In beginsel wordt u als bedrijfsleider belast op de werkelijke waarde van het verkregen voordeel. De wetgever heeft voor enkele voordelen echter een forfaitaire waardering uitgewerkt. De belasting op deze forfaitair gewaardeerde voordelen valt vaak lager uit dan wanneer u de kost voor de volle 100% zelf zou gedragen hebben.

Merk ook op dat toegekende voordelen van alle aard meetellen voor de hogergenoemde minimumbezoldiging van € 45.000.

Geld opnemen (‘debet rekening-courant’)
Dit is veruit de meest eenvoudige manier om geld uit uw vennootschap te halen, maar weinig aangewezen. 

De opname van geld is op zich niet belastbaar. Op basis van de fiscale wetgeving moet de vennootschap u echter wel een vrij hoge interestvoet aanrekenen, zijnde 10,02% voor inkomstenjaar 2020. Als u echter geen marktconforme interest betaalt, geniet u een belastbaar voordeel van alle aard. De hoge intrestvoet maakt deze methode weinig interessant.

Let ook op dat u door een onredelijke opname van geld de financiële situatie van de vennootschap niet ondermijnt of vennootschapsgelden misbruikt.

Geld ter beschikking stellen (‘credit rekening-courant’)
Omgekeerd kan u natuurlijk ook privé middelen ter beschikking stellen van uw vennootschap in ruil voor een vergoeding via een marktconforme interest. Soms is in de fiscaliteit de logica ver te zoeken, want voor een credit-interest wordt de marktconforme interest dan weer bepaald op 4,07%...  

De interestbetaling is voor de vennootschap in beginsel een aftrekbare beroepskost. Op de ontvangen interest bent u als bedrijfsleider 30% roerende voorheffing verschuldigd.

Bij interesten betaald door een vennootschap moet u ook steeds opletten voor herkwalificatie van interest in dividend (en dus niet langer aftrekbaar als beroepskost voor de vennootschap) in de mate dat bepaalde grenzen worden overschreden.

Wanneer uw vennootschap gebruik maakt van een deel van uw privéwoning (bijvoorbeeld een praktijkruimte of thuiskantoor), kunt u dit deel in ruil voor een maandelijkse vergoeding verhuren aan de vennootschap. U wordt dan als eigenaar-verhuurder belast op de werkelijk ontvangen huurinkomsten, verminderd met een forfaitaire kostenaftrek. Gecombineerd met het feit dat u op deze inkomsten geen sociale bijdragen verschuldigd bent, levert dit een mooie fiscale optimalisatie op.

Ook hier schuilt herkwalificatie (als beroepsinkomen) achter de hoek wanneer u aan uw vennootschap een te hoge huurprijs zou aanrekenen.

Een mooie optimalisatie is zeker de extralegale pensioenopbouw die u kan doen binnen uw vennootschap. Voor de vennootschap zijn de gestorte premies een aftrekbare kost als u bepaalde voorwaarden en grenzen respecteert. 

Bij uitkering van het pensioenkapitaal is er uiteraard belasting verschuldigd, maar is de belastingdruk veel gunstiger dan deze op een bezoldiging. De opbouw van een aanvullend pensioen via de vennootschap kunt u dus beschouwen als gunstig belast uitgesteld loon. Als kers op de taart kan deze opgebouwde pensioenreserve worden aangewend als voorschot of pand voor financiering van privévastgoedinvesteringen.

De algemene vergadering van de vennootschap kan ook beslissen om over te gaan tot de uitkering van een dividend. Op een dividend betaalt u in beginsel 30% roerende voorheffing.

Voor dividenden uitgekeerd door ‘kleine’ vennootschappen naar aanleiding van nieuwe kapitaalinbrengen, kunt u onder bepaalde voorwaarden genieten van een verlaagd tarief van 20% of 15% roerende voorheffing voor dividenden respectievelijk ten vroegste toegekend uit de winstverdeling van het tweede boekjaar of derde boekjaar volgend op dat van de inbreng.

Bovendien kunt u eventueel via uw aangifte personenbelasting genieten van een vrijstelling op de eerste schijf van € 800 aan dividenden.
 

Als u niet onmiddellijk nood heeft aan bijkomende geldmiddelen, kunt u er als kleine vennootschap ook voor opteren een liquidatiereserve aan te leggen. Dat betekent dat u de winst na belasting deels of volledig reserveert in de vennootschap na betaling van een afzonderlijke aanslag van 10%. Deze liquidatiereserve kan vervolgens belastingvrij worden uitgekeerd bij liquidatie van de vennootschap of aan een sterk verlaagd tarief van 5%, mits het respecteren van een wachtperiode van 5 jaar. Wordt de reserve toch voor het verstrijken van deze periode uitgekeerd? Dan is 20% roerende voorheffing verschuldigd.

Het is mogelijk dat u bij de uitoefening van uw beroep auteursrechtelijk beschermde werken creëert, zoals bijvoorbeeld lesmateriaal, handboeken, vakartikels of nieuwsbrieven. De rechten van dergelijke werken behoren in principe aan uzelf toe, als natuurlijke persoon-auteur.

Vanuit het standpunt van de vennootschap kan het echter belangrijk zijn deze rechten van u over te nemen of te gebruiken, zodat zij deze werken vrij kan exploiteren. Bij overdracht/gebruik van deze rechten is het uiteraard perfect mogelijk dat de vennootschap een vergoeding voor het auteursrecht betaalt.

Inkomsten uit de (con-)cessie van auteursrechten genieten een fiscaal gunstregime in de personenbelasting, waardoor de fiscale druk binnen bepaalde grenzen en onder bepaalde voorwaarden beperkt wordt tot 7,5% - 15% (te verhogen met gemeentebelasting). 

Bij een overschrijding van deze grenzen worden auteursrechten meestal beschouwd als beroepsinkomen en bijgevolg progressief belast (tarieven van 25% tot 50%, te verhogen met gemeentebelasting).

Meer weten? 

Als klant van Baker Tilly kunt u contact opnemen met Tanja De Decker, Tax Partner / Gecertificeerd belastingadviseur of uw dossierverantwoordelijke.
Nog geen klant? Contacteer ons voor een vrijblijvend gesprek.